تاجیکستان یا جمهوری تاجیکستان کشوری در آسیای میانه است. این کشور از جنوب با افغانستان، از باختر با ازبکستان، از شمال با قرقیزستان، و از خاور با چین همسایه ‌است. تاجیکستان یک کشور محاط در خشکی است که در گذشته راه ابریشم از آن گذر می‌کرده‌است. پهناوری تاجیکستان ۱۴۳۱۰۰ کیلومتر مربع ۹۵ام در جهان است. این کشور، کوهستانی و پربارش است و منابع آب فراوانی دارد.

واژه تاجیکستان از دو بخش تاجیک و ستان تشکیل شده‌است که به معنای «سرزمین تاجیک‌ها» است. پایتخت تاجیکستان شهر دوشنبه است و زبان رسمی آنفارسی تاجیکی است، گرچه زبان روسی نیز کاربرد گسترده بازرگانی و حکومتی دارد. یکای پول تاجیکستان، سامانی نام دارد. حکومت تاجیکستان، جمهوری است.

پهناوری تاجیکستان ۱۴۳۱۰۰ کیلومتر مربع ۹۵ ام در جهان است و جمعیت آن ۸۱۶۰۰۰۰ تن ( ۹۸ ام در جهان) است (آمار 2014). تراکم جمعیت در این کشور ۵۷ تن در هرکیلومتر مربع است. تاجیکستان کشوری کوهستانی و سرسبز با بارندگی فراوان است که می‌تواند صادرکننده آب و برق به سایر کشورها باشد. تاجیکستان کشوری مرتفع است که رشته‌کوه پامیر آن را پوشانده‌است، ولی در شمال کشور، منطقه پست فرغانه وجود دارد.

در مجموع طول ۹۴۷ رودخانه تاجیکستان بیش از ۲۸۰۰۰ کیلومتر است. همچنین در تاجیکستان ۱٫۳۰۰ مرداب، جمعاً به مساحت ۷۰۵ کیلومتر مربع وجود دارد. بزرگترین مرداب کشور قراکول نام دارد.

در ماه ژانویه سال ۲۰۱۱ مجلس نمایندگان تاجیکستان پروتکل تعیین خطوط مرز میان تاجیکستان و چین را تصویب کرد که طبق این سند ۱۱ هزار کیلومتر مربع (حدود یک درصد) از خاک تاجیکستان در ولایت بدخشان این کشور، به کشور چین داده شد. جمعیت تاجیکستان ۸۱۶۰۰۰۰ تن برآورد ۲۰۱۴است. حدود ۷۹.۹ درصد مردم تاجیک هستند.