جمهوری زامبیا به انگلیسیRepublic of Zambia کشوری است واقع در مرکز متمایل به جنوب آفریقا، جنوب جمهوری دموکراتیک کنگو، شمال زیمباوه و شرق آنگولا. پایتخت زامبیا شهر لوساکا است.
مساحت زامبیا ۷۵۲٬۶۱۸ کیلومتر مربع و جمعیت آن نزدیک به ۱۳ میلیون نفر است. جمعیت این کشور بیشتر در لوساکا و حومه و در استان «کمربند مس» در شمال غرب متمرکز است.
ساکنان منطقه زامبیا در آغاز مردم خویسان بودند اما در جریان کوچ اقوام بانتو در سده سیزدهم این منطقه نیز بانتونشین شد. پس از بازدید کاشفان اروپایی از این منطقه در سده هیجده، زامبیا در اواخر قرن نوزده مستعمره بریتانیا شد و فرمانروایان آن از سوی لندنگمارده میشدند.
زامبیا در تاریخ ۲۴ اکتبر ۱۹۶۴ اعلام استقلال کرد. در سال ۲۰۱۰ بانک جهانی، زامبیا را یکی از کشورهایی اعلام کرد که سریعترین اصلاحات اقتصادی را اجرا میکنند. مقر بازار مشترک شرق و جنوب آفریقا(COMESA) در لوساکا قرار دارد.
واحد پول زامبیا، کچوا با واحد جزء (انگوه) نام دارد. صادرات زامبیا را مس ۸۰ ٪ کبالت، تنباکو و پنبه تشکیل میدهد.
پیرامون ۶۸ درصد از زامبیاییها زیر خط فقر زندگی میکنند. نرخ فقر در مناطق روستایی پیرامون ۷۸ درصد و در مناطق شهری ۵۳ درصد است.
درآمد سرانه سالانه هماینک ۳۹۵ دلار یعنی حدود ۵۰ درصد کمتر از تاریخ آغاز استقلال این کشور است و با این حساب زامبیا از کشورهای کمدرآمد جهان بهشمار میآید.
در خلال دههها حکومت سوسیالیستی کنت کائوندا، زامبیا با فقر روبهرو شد بهویژه پس از آنکه بهای مس در دهه ۱۹۷۰ کاهش زیادی از خود نشان داد. پس از پایان دیکتاتوری، دولتهای بعدی دست به انجام اصلاحات کمدامنهای زدهاند.